Reklama

Niedziela na Podbeskidziu

Bielsko-Biała: dewastacja żydowskich nagrobków

Niemal doszczętnie zniszczony pomnik bielskiego architekta z XIX wieku Karola Korna oraz kilkanaście innych nagrobków – to efekt dewastacji, której dopuścili się nieznani sprawcy na cmentarzu żydowskim w Bielsku-Białej. Do zdarzenia doszło w nocy z 31 października na 1 listopada.

[ TEMATY ]

cmentarz

grób

pl.wikipedia.org

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Przestępcy porozbijali m.in. nagrobek wybitnego architekta Karola Korna i jego żony. Urodzony w Wadowicach Korn w latach 1880-1881 był projektantem bielskiej synagogi, wzorowanej na synagodze w Budapeszcie. Zaprojektował i wybudował wiele innych obiektów w Bielsku i okolicach, m.in. bielski Teatr Polski czy dworzec kolejowy. Był też autorem projektu kościoła katolickiego w Porąbce. Zmarł w 1906 roku.

Do zdarzenia prawdopodobnie doszło w nocy po zakończonym spektaklu „Dziady” według pomysłu Dariusza Gajnego. Widowisko odbyło się w przycmentarnym domu przedpogrzebowym na bielskim kirkucie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Gmina Wyznaniowa Żydowska w Bielsku-Białej, która opiekuje się nekropolią, powiadomiła o zdarzeniu policję.

Na cmentarzu żydowskim, który powstał w 1849 roku, spoczywają m.in.: profesor Michael Berkowitz, sekretarz słynnego syjonisty Teodora Herzla; Karol Korn, słynny architekt i budowniczy; Arnold Gross, wieloletni radny i honorowy obywatel miasta, czy Salomon Pollak, honorowy obywatel miasta i wielki filantrop. Najstarsza zachowana macewa należy do Josefa Neumanna, który zmarł w 1849 roku.

Na cmentarzu znajduje się pomnik ku pamięci żydowskich obywateli Bielska i Białej oraz okolic, którzy w latach 1939-1945 zostali zamordowani przez Niemców, bądź zmarli na wygnaniu.

Reklama

To jedyna żydowska nekropolia w Polsce, na której pochowani są także muzułmanie. Leżą tu ciała czterech wyznawców islamu – żołnierzy, którzy zginęli podczas I wojny światowej.

Kres historii Żydów bielskich (zamieszkujących w Bielsku) i bialskich (mieszkających w Białej) - którzy przed 1939 rokiem odgrywali ogromną rolę w życiu tych oddzielonych rzeczką miast - położył wybuch wojny. Bielscy i bialscy Żydzi zostali poddani represjom, większość z nich zginęła w obozie zagłady Auschwitz-Birkenau. Wojnę przeżyli nieliczni. Niemcy zniszczyli niemal doszczętnie żydowskie obiekty kultu oraz synagogi.

Gmina żydowska w Bielsku powstała w 1865 roku. W przededniu II wojny światowej społeczność żydowska stanowiła około 20 proc. liczącej 25 tys. ludności miasta. W Białej w 1939 r. obywatelami miasta było blisko 4 tys. Żydów – ok. 13 proc. mieszkańców.

Obecnie do bielskiej Gminy Wyznaniowej Żydowskiej, której przewodniczy Dorota Wiewióra, należy kilkadziesiąt, w większości starszych osób, w tym także ocalałych z Zagłady.

2015-11-02 11:05

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Bohaterowie bez grobów

Bliscy, znajomi od lat zapalają im lampki w miejscach symbolicznych. Bo nie wiadomo, gdzie ich pochowano. Niewielu żołnierzy wyklętych doczekało się swoich grobów

O anonimowych grobach żołnierzy powojennej konspiracji wielu dowiedziało się po tym, gdy wiosną ubiegłego roku na warszawskich Powązkach na tzw. Łączce, na tyłach Cmentarza Wojskowego, rozpoczęły się ekshumacje. Przez lata tylko wtajemniczeni wiedzieli, gdzie najpewniej, potajemnie grzebano żołnierzy wyklętych. W latach 50. XX wieku Łączkę przysypany warstwą ziemi i gruzu, a w latach 80., wybrano na miejsce pochówku osób zasłużonych dla systemu. Niekiedy - jak obrazowo mówił dr Krzysztof Szwagrzyk z IPN, szef grupy badającej Łączkę - katów chowano na ofiarach.
CZYTAJ DALEJ

Antychrześcijański i antypolski spektakl w Bydgoszczy. Sąd: przestępstwa nie było

2025-11-13 11:02

[ TEMATY ]

sąd

spektakl

Adobe.Stock.pl

Po 9 latach zakończyło się postępowanie w sprawie spektaklu „Nasza przemoc, wasza przemoc” („Nase nsilije i vase nasilije”) wystawianego w 2016 r. w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Zostało ono umorzone w grudniu 2024 r. przez Prokuraturę Rejonową Bydgoszcz-Północ. Instytut Ordo Iuris reprezentujący w postępowaniu pokrzywdzonych złożył zażalenie na decyzję prokuratury. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy utrzymał jednak w mocy postanowienie o umorzeniu. Reżyserem spektaklu był Chorwat Olivier Frijić, twórca innego przedstawienia – „Klątwy”, co do której również wiele lat toczyło się postępowanie.

Zawiadomienie w tej sprawie złożyły dwie kobiety, które były widzami spektaklu wystawionego 25 września 2016 r. Przedstawienie odgrywane było w języku obcym z wyświetlanymi polskimi napisami. Elementy bluźniercze wystąpiły już na początku spektaklu. Sztuka rozpoczęła się od kolędy „Cicha noc”, przy dźwiękach której aktorzy rozbierali się do naga i łączyli się w pary hetero- i homoseksualne, po czym wykonywali czynności o charakterze erotycznym. W innej ze scen na krzyżu utworzonym z kanistrów na benzynę wisiał mężczyzna w wieńcu podobnym do korony cierniowej. Aktor miał na biodrach biało-czerwoną przepaskę. Mężczyzna zszedł z krzyża i podszedł do aktorki mającej na twarzy chustę przypominającą muzułmański hidżab. Aktor zerwał jej chustę z twarzy, po czym pchnął kobietę na ziemię i dokonał na niej symulowanego gwałtu. Twarz kobiety wyrażała cierpienie i poniżenie. W trakcie spektaklu doszło też do sceny, w której aktorka grająca muzułmankę wyciągnęła biało-czerwony materiał z krocza. Następnie został on pionowo zawieszony nad sceną.
CZYTAJ DALEJ

Abp Szewczuk: bycie nauczycielem w czasie wojny to heroizm

2025-11-13 17:58

[ TEMATY ]

nauczyciel

wojna

abp Światosław Szewczuk

flickr.com/episkopatnews

Światosław Szewczuk

Światosław Szewczuk

Arcybiskup większy kijowsko-halicki Światosław Szewczuk skierował szczególne słowo do ukraińskich wychowawców, nazywając ich pracę w czasie wojny „narodowym heroizmem”. Na zakończenie Boskiej Liturgii 12 listopada w Buczaczu z okazji 30. rocznicy przywrócenia buczackiego Liceum im. św. Jozafata, zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK) podziękował nauczycielom za odwagę, wierność powołaniu i służbę ukraińskim dzieciom.

Abp Szewczuk przypomniał alarmujące wnioski, jakie padły podczas Synodu Biskupów UKGK w Zarwanicy w zeszłym roku. Według oficjalnych statystyk 250 tysięcy ukraińskich dzieci nie umie czytać ani pisać. „Myśleliśmy, że analfabetyzm to coś, co już dawno zanikło w XXI wieku. Okazuje się, że tak nie jest” - zauważył.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję