Wielkanoc – niewielka podkrakowska miejscowość ma wyjątkową nie tylko nazwę, ale i historię. A robi się o niej głośno co roku właśnie w tym okresie. Pierwsze wzmianki o Wielkanocy pochodzą z 1382 r. W XV wieku była własnością Jana Wielkanockiego herbu Piakostki i zgodnie z jedną z hipotez to właśnie od nazwiska tego rodu pochodzi nazwa miejscowości. Według innej – od ludowych form obchodzenia Wielkanocy, związanych z kultem misteriów pasyjnych.

Na niemal trzy stulecia miejscowość związała się z ewangelikami. Działał tu ośrodek reformacyjny, w którym swoje miejsce znaleźli zwolennicy Kalwina i Lutra. Z biegiem lat jednak liczba wiernych malała – w połowie XIX wieku z 300 pozostało ich tylko 40, dlatego parafię zamknięto. Dziś przypomina o niej jedynie krzyż. Wielkanoc była bardzo nowoczesną miejscowością. Miała drukarnię, szpital, ewangelicką szkołę, młyn. Od średniowiecza był tu kamieniołom twardego wapienia. I tutaj właśnie legendarny Maurycy Beniowski – żołnierz, awanturnik, autor głośnych pamiętników, podróżnik i król Madagaskaru – w miejscowym zborze luterańskim wziął ślub.

Jest tu też źródełko, uważane za cudowne. Zgodnie z przekazami jego woda pomogła śmiertelnie choremu chłopcu. Po zanurzeniu w lodowatym krasowym źródle chłopiec został uzdrowiony z nowotworu. Lokalna tradycja powiada, że z leczniczej właściwości można skorzystać i dziś, ale tylko w Wielki Piątek przed wschodem słońca. Należy wówczas zanurzyć w źródełku dłonie i przemyć twarz. Mówi się, że twarz przemywać trzeba dla zdrowia, a oczy – żeby dostrzec prawdę. Przy źródełku podobno spotykali się książę Niemierz z Gołczy ze swoją przyszłą żoną Cudką. W 2002 r. zostało miejsce to objęte ochroną jako pomnik przyrody, a obecnie nosi nazwę Źródło Ireny – dla upamiętnienia prof. Ireny Dynowskiej, badaczki źródeł Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej i Wyżyny Miechowskiej.

Jest też sołectwo Wielkanoc, położone w gminie Gołcza, w diecezji kaliskiej, zamieszkiwane przez ok. 230 mieszkańców. Miejscowość jest niewielka, zajmuje obszar raptem 3,18 km2, a jej chlubą jest Klub Sportowy Spartak Wielkanoc Gołcza.

Polska geografia

Święta przez cały rok mają też m.in. mieszkańcy Łodzi na osiedlu o nieformalnej nazwie „wielkanocne”. Choć sama ulica Wielkanocna ostatecznie nie powstała, to są ulice Pisankowa, Dyngusowa i Świąteczna. Zresztą Pisankowa również w innych miastach Polski do rzadkości nie należy. Położona jest zwykle obok ulic związanych ze świętymi albo przypominających dawne polskie zwyczaje. Za to ulicą Wielkanocną mogą się pochwalić Ełk, Gliwice czy Kraków. Dawna stolica Polski ma dodatkowo ulicę Zmartwychwstania Pańskiego.

W świecie

Tajemnice Wielkanocy dały nazwy również miejscom na świecie. I tak np. w Toskanii jest miejscowość Sansepolcro, czyli Święty Grób. Jej symbolem jest znajdujący się we wnętrzu ratusza fresk Zmartwychwstanie autorstwa Piera della Francesca. Przez wielu krytyków uważany jest on za najwybitniejsze dzieło malarskie świata.

Zupełnie niezwykłe jest miasteczko namiotowe, które istniało zaledwie... sześć tygodni. Resurrection City zostało założone w maju 1968 r. w National Mall w Waszyngtonie przez uczestników protestów domagających się poprawy warunków materialnych dla biednych Amerykanów z różnych środowisk. Liczyło ok. 3 tys. mieszkańców, a zlikwidowała je w ciągu kilku dni policja.

Wyspa Wielkanocna

Na koniec klasyk – miejsce pełne zagadek. Bo co ta niewielka wysepka na Oceanie Spokojnym ma wspólnego ze Zmartwychwstaniem? Jedynie datę i nazwę? Jej odkrywcy – Holendrzy dotarli na ten skrawek ziemi w Niedzielę Wielkanocną 1772 r., stąd nazwa. Rdzennym mieszkańcom jednak nie przypadła do gustu, więc nadal nazywają ją Rapa Nui, co w języku polinezyjskim oznacza „wielka ziemia” lub „wielki kamień”. Wyspa Wielkanocna to ląd, którego powierzchnia to zaledwie 163 km2. Kształtem przypomina trójkąt. Zamieszkana jest przez 8 tys. mieszkańców. Jej największą atrakcją są tajemnicze kamienne posągi moai – świętość dla miejscowej ludności. Nie wolno ich dotykać, a do niektórych nawet nie wolno się zbliżać. Jest ich 887 i są rozmieszczone w różnych częściach wyspy. Posągi mają wielką głowę, długie uszy oraz tułów z opuszczonymi rękoma. Jedne są widoczne w całości, inne zakopane do poziomu głowy, niektóre mają kamienne nakrycie głowy. Kogo przedstawiają? Znów nie ma jednej teorii. Kto je stworzył i w jaki sposób były transportowane – wciąż pozostaje zagadką.

Nie są to jedyne miejsca na różny sposób związane z Wielkanocą. Może warto w te dni pobawić się w odkrywcę i wirtualnie przemierzyć świat w poszukiwaniu śladów Zmartwychwstania w innych częściach naszego globu.