Sztuka, nauka, historia, wszystko, co składa się na cywilizacyjny – intelektualny rozwój człowieka, to nieustające przekazywanie wiedzy i doświadczenia z pokolenia na pokolenie. Przekaz ustny, wszelkie formy zapisu: drukiem, odręcznie, elektronicznie, dźwiękiem, obrazem – to narzędzia dające możliwość kontynuowania dzieła, jego rozwoju, a tym samym podążanie tych sfer naszego życia, które wiedzę i wrażliwość ludzką popychają „ku jutru”. Oby lepszemu, przepełnionemu prawdą i głębią. W tym wszystkim znamiennie brzmią słowa znakomitego gitarzysty rockowego – ikony gatunku – Johna Frusciante (ex. Red Hot Chili Peppers), który powiedział wprost: „Muzyka jest twarzą Boga”.

W muzyce, jak w każdej dziedzinie, można śmiało wskazać kamienie milowe, momenty przełomu, które na zawsze wyznaczyły kanon. Nie inaczej jest w operze. Dość wspomnieć o Jeanie-Baptiście Lullym i jego operowym arcydziele – operze „Armida”. Każdorazowe jej pojawienie się na teatralnym afiszu odnotowują krytycy i melomani na całym świecie. Już samo tworzenie opery przez kompozytora i jej wystawienie mogłoby być kanwą scenariusza filmowego (mimo zamówienia przez króla Ludwika XIV, ten nigdy – na znak protestu spowodowany skandalem obyczajowym – nie obejrzał dzieła). „Armida” to przykład ugruntowania jako środka artystycznego wyrazu „recitativo accompagnato” (absolutny kanon opery do dzisiaj). To również kolejny namacalny przejaw geniuszu kompozytora, bowiem to z tej opery pochodzi słynna aria – monolog tytułowej bohaterki – często przywoływana jako niedościgniony wzór kunsztu, estetyczny absolut baroku. Już Jean-Laurent Le Cerf de la Viéville, krytyk współczesny Lully’emu pisał: „Widziałem ze dwadzieścia razy, jak wszystkich ogarniała trwoga, jak nie mogli złapać oddechu, poruszyć się nawet, całą ich duszę pochłaniał bowiem zmysł słuchu, i jak oddychali potem, wydając z siebie pomruki radości i zachwytu” (Piotr Kamiński: „Tysiąc i jedna opera”, t. 1, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, 2008). Równie ważnymi dziełami francuskiego baroku są reprezentujący „actes de ballet” „Pigmalion” (połączenie baletu i śpiewu) oraz wpisany w poczet „tragédies en musique” „Dardanus”. Oba dzieła ukazują warsztat i ponadczasowe wizjonerstwo Jeana Philipp’a Rameau, bodaj najdoskonalszego z melodyków francuskiego baroku, potrafiącego frazami oddawać uczucia i kontekst operowej fabuły.

Wymienione spektakle złożą się na IX Festiwal Oper Barokowych w Warszawie, który został zainaugurowany premierą „Armidy” 5 listopada br. na scenie Warszawskiej Opery Kameralnej. Spektakl ten reżyseruje wybitna mistrzyni opery barokowej – Deda Cristina Colonna, a jest on koprodukcją z Innsbrucker Festwochen der Alten Musik, Music Festival Potsdam Sanssouci oraz Centre de Musique Baroque de Versailles. Natomiast za ostateczny kształt wystawienia dzieł Rameau, zgodność z duchem epoki i artyzm odpowiada jedna z najbardziej kompetentnych osób nie tylko w Polsce, ale w Europie – specjalistka od dawnej muzyki i tańca Romana Agnel. To gwarancja artystycznej uczty zbudowanej z tanecznego gestu, pięknej muzyki i najdoskonalszego z instrumentów – ludzkiego głosu.