Choć rak jelita grubego należy do najgroźniejszych zabójców, to można się przed nim uchronić.

Kluczem jest kolonoskopia, pozwalająca wykryć wczesne zmiany przedrakowe. Do profilaktyki zachęcają pomysłodawcy kampanii „Rak jelita grubego – zapobiegaj, lecz!”, którzy przekazali grant Centrum

Onkologii w Warszawie na zakup nowoczesnej aparatury, znacznie poprawiającej komfort badania.

Statystyki dotyczące raka jelita grubego w Polsce są alarmujące. Co roku na ten nowotwór zapada ponad 18 tys. osób, z czego 11 tys. umiera. To pod względem umieralności drugi nowotwór u mężczyzn, a trzeci u kobiet. Należy też do tych nowotworów, na które zachorowań szybko przybywa. Tymczasem w bardzo wielu przypadkach można mu zapobiec!

Raz na 10 lat

Są na to dwa sposoby: po pierwsze, zmiana stylu życia – aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie, unikanie otyłości, po drugie – wczesne wykrycie nowotworu, a nawet zmian przedrakowych. Taką możliwość daje udział w badaniach przesiewowych. Od ponad 10 lat w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych kobiety i mężczyźni w wieku 50-65 lat mogą bezpłatnie poddać się kolonoskopii. To badanie powinno być wykonywane raz na 10 lat. Umożliwia ono obejrzenie wnętrza odbytnicy i okrężnicy przy użyciu giętkiego przyrządu, wyposażonego w kamerę i źródło światła. Pozwala ono nie tylko wcześnie zdiagnozować raka jelita grubego, ale także od razu usunąć wszelkie nieprawidłowości, jak polipy, z których rak mógłby się w przyszłości rozwinąć. To obecnie najbardziej wiarygodna metoda diagnostyki tej choroby, umożliwiająca jednocześnie wstępne leczenie.

Zdaniem dr. Janusza Medera, onkologa i prezesa Polskiej Unii Onkologii, Polacy mają świadomość ryzyka zachorowania na groźne choroby cywilizacyjne, w tym właśnie na ten nowotwór: – Jednak paraliżuje ich strach, dlatego stosują „politykę strusia”. Wiele osób zapytanych, dlaczego nie korzystają z badań przesiewowych, odpowiada: Bo jeszcze się dowiem, że mam raka. A przecież właśnie o to chodzi, by się dowiedzieć na tyle wcześnie, żeby się wyleczyć i żyć.

Objawy, które mogą wskazywać na raka jelita grubego, to ból w jamie brzusznej, nieprawidłowe wypróżnienia, naprzemienne biegunki i zaparcia, wzdęcia, a zwłaszcza krew widoczna w stolcu. – Pojawienie się tych dolegliwości powinno nas skłonić do wizyty u lekarza albo poddania się kolonoskopii – mówi dr Janusz Meder. – Tym bardziej, jeśli wśród bliskich krewnych występował rak jelita grubego. Wtedy na kolonoskopię trzeba się zgłosić już w czterdziestym roku życia, a nawet wcześniej, jeśli przypadków zachorowań było w rodzinie dużo.

Dwutlenkiem węgla zamiast powietrzem

Niestety, pacjenci zgłaszają się do lekarza najczęściej już w zaawansowanym stadium choroby, ze zmianami w węzłach chłonnych i przerzutami do wątroby. A dzięki kolonoskopii można ten nowotwór wykryć na etapie, gdy jest wyleczalny lub w ogóle go uniknąć, usuwając zmiany przedrakowe.

Zwiększenie świadomości na temat raka jelita grubego oraz możliwości uchronienia się przed tą chorobą ma na celu kampania profilaktyczno-edukacyjna pod hasłem „Rak jelita grubego – zapobiegaj, lecz!” firmy Servier. Tej jesieni w trasę po Polsce wyruszyła mobilna Onkologiczna Poradnia Servier, która trafiła do Warszawy, Krynicy Zdroju, Torunia, Gdańska i Krakowa.

– Zgłosiło się ponad 630 pacjentów, którzy przeszli badania i konsultacje u proktologa, radiologa i dietetyka. Z badania USG jamy brzusznej skorzystało ponad 160 osób, a blisko 500 osobom udostępniliśmy testy na krew utajoną – podsumowuje przebieg i efekty kampanii lek. med. Katarzyna Urbańska, Servier Polska. – Ponad 65 proc. osób, które się zgłosiły, przekroczyło 50. rok życia. Za najważniejsze uważamy to, że oferowaliśmy pacjentom również możliwość porozmawiania z edukatorem, który tłumaczył, na czym polega kolonoskopia, po co to badanie się wykonuje, jakie ma w tej chorobie znaczenie. Myślę, że te działania edukacyjne miały niejednokrotnie nawet istotniejsze znaczenie niż badania diagnostyczne, bo trafiły do kilkakrotnie większej grupy pacjentów. Nie ma lepszej metody na dotarcie do osób zagrożonych rakiem jelita grubego niż pokazywanie korzyści, jakie daje współczesna medycyna.

W ramach tegorocznego finału kampanii „Rak jelita grubego – zapobiegaj, lecz!” firma Servier przekazała Centrum Onkologii – Instytutowi im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie środki na zakup nowoczesnej aparatury do wykonywania kolonoskopii z wykorzystaniem dwutlenku węgla zamiast powietrza. Jelito wypełnia się gazem w celu lepszej oceny jego błony śluzowej.

– Zastosowanie dwutlenku węgla zamiast powietrza zapewnia pacjentom większy komfort, eliminuje odczuwanie bólu zarówno w czasie wykonywania badania, jak i po jego zakończeniu – ocenia dr Janusz Meder. – Jednocześnie badanie jest bardzo precyzyjne, umożliwia zajrzenie w odległe zakątki jelita grubego.

Podsumowując efekty kampanii, Katarzyna Urbańska zapewnia, że firma Servier dołoży wszelkich starań, by akcję powtórzyć w 2018 r., bo potrzeby w tym zakresie są w społeczeństwie ogromne.

Materiał powstał w ramach kampanii profilaktyczno-edukacyjnej „Rak jelita grubego – zapobiegaj, lecz!”.